Jako pracownik ma Pan/Pani prawo do określonej liczby dni urlopu rocznie. Jest to zapisane w ustawie. Wyrażając tę liczbę w godzinach, jest to 4 razy liczba godzin przepracowanych tygodniowo. Jeżeli na przykład pracuje Pan/Pani przez cały rok przez 25 godzin tygodniowo, ma Pan/Pani prawo do 100 godzin urlopu wypoczynkowego rocznie. Oznacza to, że może Pan/Pani wziąć 4 tygodnie urlopu wypoczynkowego rocznie. Dni urlopu wypoczynkowego można również wykorzystać na godziny. W trakcie urlopu wypoczynkowego pracodawca zapewnia ciągłość wynagrodzenia.

W Holandii nie wolno wymieniać ustawowych dni urlopu na dodatkowe wynagrodzenie. Jeśli nie wykorzystał(-a) Pan/Pani dni urlopu w roku kalendarzowym, przechodzą one wówczas na półrocze po roku kalendarzowym, w którym zostały nabyte. Jeśli kończy Pan/Pani zatrudnienie, ponieważ na przykład ma Pan/Pani inną pracę, wówczas otrzyma Pan/Pani wypłatę za pozostałe dni urlopu.
Czasami zawierane są ustalenia dotyczące większej liczby dni urlopu niż liczba wymagana przepisami prawa. Są one zawarte w porozumieniu zbiorowym (CAO) lub w umowie o pracę. Należy sprawdzić porozumienie zbiorowe, aby dowiedzieć się, jakie zasady obowiązują dla Pana/Pani branży.

W Holandii jest kilka oficjalnych dni świątecznych. Są to dni świąteczne, np. Nowy Rok, 1. i 2. dzień Wielkanocy, Dzień Wniebowstąpienia Pańskiego, 1. i 2. Dzień Zesłania Ducha Świętego, obydwa dni świąt Bożego Narodzenia oraz Dzień Króla. W Holandii nie ma przepisów prawa określających, że pracownicy mają dzień wolny w te oficjalne dni świąteczne. Wolny dzień świąteczny w Holandii jest określony i ustalony w porozumieniu zbiorowym. Jeśli pracuje Pan/Pani w dniu świątecznym, który wypada w ciągu tygodnia, wówczas pracodawca płaci za taki dzień zgodnie ze zwykłym wynagrodzeniem. Sytuacja może być inna, jeżeli poczynione zostaną ustalenia w tym zakresie. Należy sprawdzić porozumienie zbiorowe dla swojej branży. Można się tam dowiedzieć, które dni świąteczne są w Holandii dniami wolnymi.

Jeśli zachorował(-a) Pan/Pani w czasie urlopu wypoczynkowego, należy o tym bezpośrednio poinformować pracodawcę. Należy również podać swój adres pobytu na wakacjach. Ponadto musi być zapewniony kontakt z Panem/Panią. Wykorzystane dni urlopu wypoczynkowego w trakcie choroby nie przepadają. Są to dni choroby. Należy uzgodnić z pracodawcą wykorzystanie godzin urlopu wypoczynkowego innym razem.

Wyzdrowiał(-a) Pan/Pani w trakcie urlopu wypoczynkowego? Również taką informację należy przekazać pracodawcy. Te dni zostaną ponownie przekształcone na dni urlopu wypoczynkowego.  

Jest Pan/Pani częściowo chory(-a)? W tej sytuacji nabywa Pan/Pani godziny urlopu wypoczynkowego. Czasami można również nabywać pozaustawowe godziny urlopu wypoczynkowego. Są to dodatkowe godziny powyżej minimalnej liczby godzin urlopu wypoczynkowego. Uzgodnienia w tej sprawie znajdują się w umowie o pracę lub w porozumieniu zbiorowym dla danej branży.

Chce Pan/Pani wykorzystać godziny urlopu wypoczynkowego za wolny dzień lub urlop wypoczynkowy? Musi Pan/Pani złożyć taki wniosek u pracodawcy. Musi on zasadniczo zaakceptować wniosek urlopowy. Może on sprzeciwić się jedynie, gdy urlop wypoczynkowy powoduje poważne problemy dla firmy. Nazywamy to „istotnymi interesami firmy”. Jeśli takowe występują, pracodawca musi wyrazić sprzeciw na piśmie w ciągu 2 tygodni od otrzymania wniosku o urlop wypoczynkowy. Pracodawca musi zaakceptować natomiast wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w innym terminie.

W przypadku niektórych prac obowiązują stałe okresy urlopu wypoczynkowego. Jest to na przykład prac w budownictwie lub szkolnictwie. Nazywamy to zbiorowym okresem urlopu wypoczynkowego. Zasadniczo należy w tym okresie wykorzystywać urlop wypoczynkowy. Nie chce Pan/Pani tego zrobić? Należy omówić to z pracodawcą odpowiednio wcześniej i ustalić, czy znajdzie się rozwiązanie. 

Niewykorzystane dni urlopu wypoczynkowego przepadają lub przedawniają się po ustalonym okresie. Jest to zapisane w holenderskich przepisach prawa. Według tych przepisów dni urlopu wypoczynkowego przepadają 1 lipca kolejnego roku. W niektórych porozumieniach zbiorowych ustalono późniejszy termin. Należy więc dobrze sprawdzić, jaka zasada obowiązuje w danym przypadku.

Prawo przewiduje 16 tygodni urlopu w czasie ciąży i urlopu macierzyńskiego. Takiego urlopu udziela zakład zatrudniający. Taki urlop zaczyna obowiązywać od 4 do 6 tygodni przed terminem obliczonego porodu. Jeśli dziecko urodziło się później niż w obliczonym terminie, urlop zostanie wówczas przedłużony. Jeśli dziecko przebywa w szpitalu dłużej niż tydzień, również wtedy urlop zostanie przedłużony. Wynagrodzenie jest wypłacane ciągle przez 16 tygodni w trakcie tego urlopu.

Czy planuje Pani wykorzystanie dłuższego urlopu w czasie ciąży? W Holandii jest to możliwe. Okres ten można wydłużyć przez wykorzystanie dni urlopu wypoczynkowego lub urlopu wychowawczego. W porozumieniu zbiorowym podane są informacje, czy w trakcie urlopu wychowawczego ma Pani prawo do ciągłości wypłaty częściowego wynagrodzenia.

Partner ma prawo do urlopu od dnia narodzin dziecka. Zatem, jeśli Pana żona/partnerka urodziła dziecko, ma Pan prawo do 6 tygodni urlopu ojcowskiego/partnerskiego (geboorteverlof). Pierwszy tydzień należy wykorzystać w ciągu 4 tygodni od narodzin dziecka. Zapewniona jest wówczas ciągłość wynagrodzenia w pełnej wysokości. Pozostałe 5 tygodni należy wykorzystać w ciągu 6 miesięcy od narodzin. Nazywamy to uzupełniającym urlopem w związku z narodzinami. W trakcie tego uzupełniającego urlopu w związku z narodzinami wynagrodzenie nie przysługuje. Wypłacany jest zasiłek wynoszący 70% wynagrodzenia do maksymalnej stawki dziennej. Nie ma przy tym znaczenia zatrudnienie na pełny etat lub na część etatu.

Czy chce Pan/Pani wykorzystać uzupełniający urlop w związku z narodzinami dziecka? Wniosek należy złożyć co najmniej 4 tygodnie wcześniej i zgłosić to pracodawcy. Nie może Pan/Pani złożyć wniosku o uzupełniający urlop w związku z narodzinami na czas? Na przykład z powodu wcześniejszych narodzin dziecka? Należy wówczas jak najszybciej po narodzinach zgłosić urlop uzupełniający u pracodawcy.

Pracodawca może zmienić jeszcze urlop do dwóch tygodni przed narodzinami dziecka. Może to zrobić wyłącznie w przypadku istotnego interesu firmy. Może on na przykład zaproponować inne dni lub inne tygodnie na wzięcie wolnego. Pracodawca może to zrobić tylko po uzgodnieniu z pracownikiem.

Oczywiście, także wówczas można wykorzystać urlop w związku z narodzinami dziecka. Kontrakt lub umowa o pracę musi jednak podlegać prawodawstwu holenderskiemu. Świadczenie zostanie przyznane tylko wtedy, gdy pracownik odprowadza składki społeczne w Holandii.

W Holandii obowiązuje kilka przepisów określających prawo do urlopu wychowawczego.

Najważniejsze warunki urlopu wychowawczego to:

• Bycie rodzicem lub opiekunem własnego dziecka biologicznego, dziecka adoptowanego, dziecka przybranego lub pasierba.
• Dziecko ma poniżej 8 lat.
• Jest Pan/Pani opiekunem dziecka zameldowanego pod Pana/Pani adresem.

Jeśli spełnia Pan/Pani te warunki, wówczas ma Pan/Pani prawo do urlopu wychowawczego. Wynosi on maksymalnie 26 razy liczba godzin przepracowywanych tygodniowo. Jeżeli na przykład pracuje Pan/Pani 36 godzin tygodniowo, prawo do urlopu wychowawczego wynosi łącznie 936 godzin (26 razy 36 godzin). Pracownik ustala wspólnie z pracodawcą, jak i kiedy wykorzysta urlop.

Oczywiście, że tak. Zasada wykorzystania urlopu wychowawczego jest taka, że trzeba mieć umowę o pracę podlegającą prawodawstwu holenderskiemu.

Nie, nie jest to dozwolone. Twój pracodawca nie może tak po prostu odrzucić twojego wniosku o urlop rodzicielski. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy ucierpi z tego powodu sytuacja w twojej firmie. Twój pracodawca może to z tobą uzgodnić, na przykład, kiedy będziesz mógł/mogła potem pracować. W odniesieniu do płatnej części urlopu rodzicielskiego obowiązuje zasada, że zawsze musisz mieć możliwość wykorzystania go w wyznaczonym czasie (jednego roku). W przypadku, gdy w grę wchodzą istotne interesy zakładu lub usług pracodawca może poprosić o zmianę sposobu wykorzystania urlopu.

Pierwsze dziewięć tygodni (dziewięć razy liczba godzin pracy w tygodniu) urlopu rodzicielskiego jest płatnych, jeśli urlop zostanie wykorzystany w ciągu roku od narodzin dziecka. W przypadku adopcji albo rodziny zastępczej jest to rok od przyjęcia do rodziny w przypadku dziecka, które nie ukończyło ośmiu lat. W tym okresie dziewięciu tygodni nie otrzymujesz wypłaty wynagrodzenia w sposób ciągły, lecz świadczenie w wysokości 70% wynagrodzenia, do maksymalnej kwoty dziennej. Pozostałe 17 tygodni urlopu rodzicielskiego jest bezpłatnych. Czasami CAO obowiązujący dla twojej branży przewiduje dodatkowe ustalenia w sprawie wypłacania i czasu trwania urlopu.

Jeśli ktoś w Pana/Pani otoczeniu zachorował, na przykład partner, ojciec lub matka, wówczas ma Pan/Pani prawo do krótkotrwałego urlopu opiekuńczego na żądanie. Urlop opiekuńczy wynosi maksymalnie 2 tygodnie w okresie 12 miesięcy. Wynagrodzenie wypłacane w sposób ciągły wynosi wówczas 70% podstawy wynagrodzenia, przy czym nie może być ono niższe niż ustawowe wynagrodzenie minimalne dla danego wieku.

Warunkiem takiego krótkotrwałego urlopu opiekuńczego jest fakt, że taka chora osoba wymaga opieki, a Pan/Pani jest logicznie właściwą osobą, która musi zapewnić opiekę. Jeśli osoba chora leży w szpitalu, najczęściej nie można wziąć krótkotrwałego urlopu opiekuńczego, gdyż znajduje się ona wówczas pod właściwą opieką.

Czy dziecko nagle zachorowało w szkole? Musi Pan/Pani odebrać dziecko ze szkoły? Można wykorzystać na to urlop. Nazywamy to urlopem w nagłym przypadku lub też urlopem krótkoterminowym. Dotyczy on sytuacji nagłych, w których trzeba znaleźć rozwiązanie.

Jeżeli chce Pan/Pani opiekować się kimś ze swojego otoczenia, kto ma chorobę zagrażającą życiu, ma Pan/Pani prawo do długoterminowego urlopu opiekuńczego. Może Pan/Pani również złożyć wniosek o długoterminowy urlop opiekuńczy, jeżeli ktoś z otoczenia jest chory przez dłuższy czas lub wymaga opieki. Warunkiem jest konieczność opieki oraz bycie jedyną osobą, która taką opiekę może zapewnić.

Wniosek o długoterminowy urlop opiekuńczy składa się u pracodawcy. Należy to zrobić co najmniej dwa tygodnie przed datą urlopu. Pracodawca może poprosić o informacje w celu oceny, czy ma Pan/Pani do tego prawo. Może być to na przykład pismo od lekarza. Może to być lekarz domowy lub lekarz w szpitalu.

Można wykorzystać urlop opiekuńczy dla opieki nad członkiem rodziny za granicą. Należy jednak wykazać, że świadczenie takiej opieki jest niezbędne.

Pracodawca może odrzucić urlop opiekuńczy tylko wtedy, gdy spowoduje to poważne problemy dla firmy. Dotyczy to urlopu opiekuńczego krótko- i długoterminowego. Urlop krótkoterminowy zaczyna obowiązywać w momencie złożenia wniosku do pracodawcy. Nie udało się Panu/Pani wcześniejsze zgłoszenie urlopu? Należy to zrobić najszybciej jak to możliwe. Jeśli firma w związku z tym będzie miała problemy, pracodawca może wstrzymać wykorzystanie urlopu nawet po jego zgłoszeniu lub nie pozwolić na jego wejście w życie. Jeśli pracodawca tego nie zrobił, nie może on wstrzymać urlopu w późniejszym terminie. Również w przypadku rozpoczęcia długoterminowego urlopu opiekuńczego pracodawca nie może go wstrzymać.

Czy doszło do nagłej i nieprzewidzianej sytuacji życiowej? Może to być na przykład pęknięta rura lub wypadek samochodowy. Wówczas można skorzystać z urlopu w nagłym przypadku lub urlopu krótkoterminowego. Wolne musi być związane z bardzo szczególną sytuacją osobistą lub nieprzewidzianymi okolicznościami. Urlop należy zgłosić pracodawcy. Pensja jest wypłacana za okres takiego urlopu. W porozumieniu zbiorowym mogą być ustalone inne zasady.

W przypadku nagłej sytuacji życiowej można skorzystać z urlopu w nagłym przypadku lub urlopu krótkoterminowego. Musi Pan/Pani to zgłosić pracodawcy. Pracodawca nie może odrzucić uzasadnionego wniosku o urlop w nagłym przypadku lub urlop krótkoterminowy. Musi również zapewnić ciągłość wynagrodzenia.

Jednakże pracodawca może w późniejszym terminie zwrócić się do Pani/Pana o udowodnienie, że zaistniały okoliczności, dla których urlop był niezbędny. Jeśli tak nie było, wówczas należy wykorzystać dzień urlopu wypoczynkowego lub nadrobić dzień w inny sposób. Nazywamy to kompensacją nieobecności w dniu pracy.

W danej branży powinien być ustalony specjalny przepis dotyczący urlopu w takiej sytuacji. Te uzgodnienia znajdują się w porozumieniu zbiorowym, umowie o pracę lub regulaminie zakładowym. Zapisano w nich, czy można dostać urlop, jak długo trwa i czy taki urlop jest płatny, czy nie. Należy zapytać pracodawcę lub osobę z działu personalnego w firmie, jak to funkcjonuje.